Pieterpad (10)

Donderdag 25 februari 2021
Van Ommen naar Hellendoorn (21 km)

Sommige trajecten lopen we moeiteloos weg. Anderen kosten meer moeite, zelfs al zijn het niet de langste trajecten. Zo was die van gisteren ook. Het was 21 kilometer en dat is niet niks. Maar er zijn langere stukken waar we minder last van hebben. Op de een of andere manier heeft het lijf er vandaag meer moeite mee en we komen krakend op gang.
Gelukkig hebben we een heerlijk appartementje in de Dorpstraat in Hellendoorn gehad. Fijn bed, heerlijke douche en een enorme verwennerij met allerlei lekkers te eten en drinken dat voor ons klaar stond. En we worden ’s ochtends ook nog eens weggebracht zodat we niet moeilijk hoeven te doen met openbaar vervoer. Zo staan we wederom op het station Ommen, een uur vroeger dan gisteren en nu gaan we de andere kant op.

We komen nu bij de Sallandse heuvelrug.  Dit zijn een aantal stuwwallen die in de laatste ijstijden zijn ontstaan door het schuivende ijs. Het ijs smolt en de heuvels (die ze wat overdreven bergen noemen) bleven achter. Hier groeide bos op, maar door de houthonger van de middeleeuwen zijn die compleet verdwenen. Wat rest waren de stuifzanden en heide. Dit heeft men geprobeerd weer wat vruchtbaarder te maken door veel mest erdoor te mengen. Ook zijn er naaldbossen geplant om het verstuiven tegen te gaan. In dit landschap liggen een paar bergen (lees: heuvels) waar wij vandaag soms langs en soms overheen gaan.

Vanuit Ommen komen wij eerst bij de Besthmenerberg. Met zijn 33 meter niet een van de hoogste maar dat wordt gecompenseerd door de toren die erop staat en die je kunt beklimmen. Van bovenaf heb je een prachtig uitzicht op de omgeving.

De Besthmenerberg heeft aardige historie en niet alles daarvan is om over naar huis te schrijven. Van 1924 tot 1938 werden hier de Sterkampen gehouden. De naam komt van de Orde van de Ster van het Oosten. Mensen uit de hele wereld kwamen hier om te kamperen, te spreken, te luisteren en te filosoferen over een betere wereld. Grote smurf van dit geheel was de goeroe Krisnamurti die elke dag een praatje hield. In 1929 kwam bij hem het besef dat hij geen wereldleraar wilde worden en hield hij zijn beroemde rede Waarheid is een land zonder paden De orde (met 40.000 leden!) werd ontbonden. Krisnamurti bleef over de wereld reizen om mensen vrij te maken. De Sterkampen gingen door tot 1938.

In de tweede wereldoorlog was het voor de Duitsers wel gemakkelijk dat hier al een compleet kamp met barakken stond. Er hoefde alleen maar prikkeldraad omheen gezet te worden en kamp Erika was gereed. Ze kwamen ook uit het oosten maar nu was er geen filosofie van liefde, maar een van haat. Het werd een plek van ontberingen, pijn, vernedering en heel veel leed. Vlak na de oorlog heeft het nog een tijdje bestaan als kamp Erica (nu met een ‘c’) voor collaborateurs. In 1946 is het opgeheven. We staan even stil bij de monumenten die hiervoor opgericht zijn.

Daarna lag die plek daar en was er ruimte nodig voor jeugdkampen en een openluchttheater. In die vorm is het een aantal jaren gebruikt. Het werd eigendom van Staatsbosbeheer die het ook voor recreatie doeleinden inrichtte. In de bossen zijn nu meerdere vakantieparken waar je huisjes kunt huren en de tent kunt opzetten.

In stilte gaan we verder door de bossen en over zandpaden. Bij Steile Oever zien we goed hoe de Regge de stuwwal heeft uitgesleten. Het pad brengt ons verder richting de Archemerberg.

Door de stuifzanden en heide is het hier een van de weinige plekken waar de Jeneverbes nog groeit. Het zijn coniferen die moeizaam beginnen maar wel erg oud kunnen worden. Wat we hier zien is tussen de 80 en 100 jaar oud. Vroeger werden er mythische eigenschappen aan toegekend. Een takje op de hoed beschermt je tegen gevaar. Als je dat nu doet kom je in het gevang want het is een beschermde soort geworden. Dus wij kijken en ruiken eraan. En daar  houden we het bij.

Langzaam ploeteren we de Archemerberg op. De meeste piepen en kraken zijn inmiddels uit het lichaam maar het gaat niet vanzelf. Deze berg maakt lekker drinkwater. Het wordt  op natuurlijke wijze gezuiverd door het zand. Bij de schuilhut staat een pomp en kun je het zelf naar boven pompen. Natuurlijk kan ik dat niet laten en draai het wiel zodat Mevr. van der Veeke even haar handen kan wassen. Drinken durven we toch niet aan.

Van andere ‘bergen’ in deze omgeving, zoals de Lemelerberg, heb ik wel vaker gehoord. Maar van de Archemerberg nooit. Terwijl hij met zijn bijna 77 meter de hoogste in de buurt is. Dat vonden de mannen van het Rijks Driehoeksmeting ook en plaatsten hier een van de vaste punten (de steen op de foto), die Nederland kent, op. Het RD stelsel was een meetmethode voor plaatsbepaling dat alleen in Nederland gebruikt wordt. Het grappige is dat het nulpunt hiervan in Parijs ligt. Ik heb erop gestaan. Je hebt hierboven een mooi uitzicht op de omgeving. Door het heldere weer kunnen we ontzettend ver kijken.

Hierna dalen we weer af en komen bij Dikke Steen. Een naam die hij terecht verdient alhoewel er meer Dikke Stenen zijn in Nederland. Nu hebben we tijdens het Pieterpad al heel veel grote zwerfstenen gezien zoals de Trekkerskei in Schoonloo en de Kielse kei. Dat zijn ook flinke jongens maar deze schijnt de dikste te zijn. We zien maar een klein gedeelte van de steen. Ooit is geprobeerd hem uit te graven maar daar zijn ze mee gestopt toen ze klagelijke stemmen hoorden die toegedicht worden aan buitenaardse eigenschappen (Ik verzin dit niet hoor). Daarom zien we hem nu half onder en half boven de grond. Er is een schatting gemaakt van de omvang en dat komt uit op 5,5×7 meter wat hem rond de 100 ton zou geven. En daarmee waarschijnlijk de dikste steen van Nederland.

Door het bos gaan we richting de Lemelerberg. Dit is de meest bekende berg van de vier die we vandaag tegenkomen. Iets wat waarschijnlijk ook komt door de overvloedige horecagelegenheden op de top. En dat merken we ook aan de drukte. Iedereen komt of gaat van de Lemelerberg. Wij sluiten ons daarbij niet aan. Onze route buigt voor die tijd af en we komen in een veel rustiger stuk. Zo rustig dat zelfs de kabouters hier hun intrek hebben genomen. Ik hoop nog op een coffee-to-go maar er is niemand thuis, Waarschijnlijk beter zo want meer dan een vingerhoed was het waarschijnlijk niet geweest.
Onze route leidt nu meer door een open stuk land. Langs Lemele (waar ik alsnog een soep-to-go vind), over het Overijssels Kanaal en bij de Boksloot gaan we weer het bos in over de Eelerberg.

De Boksloot is een mooi stukje. Het is in de negentiende eeuw aangelegd in opdracht van de familie Meinesz om (menselijke) mest, vanuit Zwolle, te transporteren naar hun landgoed om de grond vruchtbaarder te maken. Bij het Overijssels Kanaal werd de drek overgeladen op platte schuiten die ze bokken noemden. En via de Boksloot verder het landgoed in. De bokken werden via een jaagpad door paarden getrokken. Op hetzelfde jaagpad lopen we nu. Gelukkig is de lucht weer aardig opgeklaard maar het moet hier vroeger minder fris hebben geroken.

In het bos zien we ook Villa Eelerberg, het voormalig optrekje van de familie Meinesz, liggen. Via de zichtlijn kunnen we hem goed zien. Het is nog in aardige staat. Eigendom van Staatsbosbeheer en het wordt nu particulier bewoond. Ik ben benieuwd of ze er ook huurtoeslag voor krijgen.
De Eelerberg is maar 38 meter hoog maar het is wel de derde keer dat we vandaag omhoog gaan. Gelukkig zien we daarna Hellendoorn in de verte al liggen. Maar als je denkt dat je er bent, vind je nog een hindernis op je pad. Die hindernis heet Meneer Roetman. Het is een bijna honderdjarige die hier altijd aan het einde van de dag staat om met Pieterpadders op de foto te gaan en hun te verleiden tot diepgaande discussies over wereldse zaken. En daar gaat hij dan ook even goed voor zitten op zijn rollator. Alleen voor de foto wilde hij even omhoog komen.

Nu is dat wel leuk maar mijn heupen beginnen inmiddels om vervangende operaties te zeuren en mijn voeten zijn aan het muiten. Daar komt nog bij dat 100 jaar wat gebreken met zich meebrengt wat de gesprekken toch wat bemoeilijkt. Als ik achterom kijk in de hoop wat nieuwe slachtoffers voor hem te zien moet ik helaas constateren dat dit niet zo is. Met veel moeite weken we ons van deze kleefbejaarde los om de laatste kilometers naar de auto af te leggen. Blij dat we kunnen zitten, rijden we weer huiswaarts. Het was weer een memorabele dag.

Vorige traject : Van Hardenberg naar Ommen
Volgende traject : Van Hellendoorn naar Holten en halverwege Laren