Noot:
Ben je alleen geïnteresseerd in de downloads, scroll dan door naar onderen.
In 2023 fietsten we een rondje Schotland. De bedoeling was eigenlijk LeJog te fietsen maar omdat het lastig is om bij het beginpunt en van het eindpunt te komen (de treinen in de buurt van JoG hebben maar een paar fietsplaatsen en die zijn vaak al ver van te voren volgeboekt) hebben we besloten er een rondje Schotland van te maken. Ook omdat we daar nog weinig gefietst hebben en er nog genoeg nieuws te zien was.
We volgen min of meer de buitenranden van Schotland. Dus via Hadrians cycleway naar het westen, over de buitenste Hebriden, door de Highlands, naar de Orkneys en dan langs de oostkust terug. Afijn, je kunt op onderstaand kaartje de route zien.
De kaart kun je in- en uitzoomen. De oogjes zijn Points-of-Interest, de tentjes campings, de bedjes zijn hotels en de huisjes zijn hostels. Als je op de [] klikt, is de kaart beeldvullend en kun je lagen aan en uitzetten.
Het was een route met uitdagingen. Het weer, de klimmetjes en de campings werkten niet altijd mee. Daarover later meer. Maar je krijgt er erg veel voor terug. De landschappen zijn om van te dromen en de mensen in Schotland zijn allemaal engelen.
Eerst een paar ervaringen die ik graag wil delen.
Overnachten

Mijn eerste keus is kamperen. Maar dat maken ze je erg moeilijk in Schotland. Ik had alle campings langs de route opgezocht in de diverse apps en websites (deze gpx-file kun je verderop downloaden). Maar in de praktijk blijkt het kamperen in Schotland een uitdaging. Ten eerste zijn er niet overmatig veel campings. Daarnaast zijn veel campings overgaan naar caravan/camper-only (soms zelfs alleen statics/stacaravans) en als ze tenten doen dan zijn er vaak maar een paar plekken die natuurlijk al besproken zijn. Je komt hier met je tentje dan niet op. Hadden we vroeger de vrijheid om gewoon op de bonnefooi bij een camping aan te kloppen en altijd een plekje te krijgen, nu moesten we van te voren goed plannen, googlen en vaak bespreken. Dit is echt iets om rekening mee te houden. Daarnaast zijn sommige campings belachelijk duur (We betaalden ergens 37 pond voor een kaal stukje gras en een douche) en wordt je vaak als tentkampeerder ergens achterin weggestopt. Dit gezegd hebbende, je mag overal in Schotland wildkamperen. Dat kost je niets en je staat op de mooiste plekjes. We hebben dat ook wel gedaan maar, na een dag zweten op de fiets, ambieer ik een douche.
Onze tweede keus is hostels (of bunkhouses). Die zijn er ook voldoende, via een organisatie of particulier. Het leuk is dat je andere mensen ontmoet en dat er een keuken is zodat je er je eigen maaltijd kunt maken. Ik vond ze overigens niet goedkoop. Je kunt de prijzen zien in de lijst hieronder. Daarna ga ik naar een Aribnb kijken. Die zijn wat goedkoper dan hotels en B&B’s. En omdat je vaak bij mensen thuis komt, levert het ook leuke contacten op. Dan kom ik op de vierde keus en dat zijn de hotels en B&B’s. Die zijn heel erg duur geworden. Regelmatig kon ik alleen kamers boven de 200 pond vinden en dat gaan we dus niet doen. Het bleek dat er ook een paar Vrienden op de Fiets in Schotland zijn. Dan heb je voor een schappelijk bedrag een kamer, ontbijt en leuke contacten. Tenslotte heb ik een aantal Warmshowers geprobeerd. Die hebben (net als de vorige 40 pogingen) niets opgeleverd. Mensen reageren niet, te laat of hebben geen tijd. Ik ben dan ook met Warmshowers gestopt.
Wegen

We hebben in Schotland goede wegen gehad maar ook erg veel slechte wegen. Met name in (de buurt van) dorpen zaten er gaten in de wegen waar een wasmachine in kan verstoppen. In de afdaling is dat dus erg uitkijken. Verder waren veel wegen erg rustig en houden de meeste mensen goed rekening met fietsers. Ze wachten netjes achter je en gaan met een ruime boog om je heen. We fietsten ook een stuk van de NC500. Dit is een prachtige route maar op single-track wegen erg vervelend als je in een klim zit en je moet telkens stoppen om van die grote campers voorbij te laten gaan.
Weer en midges

Het weer is zoals je van Schotland mag verwachten. We namen de eerste twee weken van de hittegolf nog mee maar daarna werd het zoals verwacht. Temperaturen tussen de 10 en 18 graden en een afwisseling van zon en regen. We hebben in de zeven weken eigenlijk maar een paar dagen de hele dag regen gehad. Vaak was het óf ’s ochtends regen óf ’s middags maar niet beide. Ik keek vaak op drie apps naar de voorspellingen maar je kunt net zo goed met een dobbelsteen gooien. Het kan ook erg winderig zijn alhoewel wij er weinig last van gehad hebben. Het voordeel van wind is wel dat je weinig last hebt van de midges. Want die krengen kunnen je leven aardig verzuren. Neem in elk geval een hoofdnetje mee en koop lokaal wat tegen de midges. Niets helpt 100% en het is vaak ook nog per persoon verschillend. Wij gebruikten Smidge omdat hier geen chemische producten in zitten zoals DEET. Het hielp de ene keer beter dan de andere maar al met al hebben wij relatief weinig last van de midges gehad. Ook werd vaak Avons Skin so soft genoemd. Maar dat is nauwelijks in de winkels te krijgen en moet je vooraf via internet bestellen.
Klimmen

Schotland is nergens vlak. Je gaat continu op en neer en daar wordt je moe van. Heel moe. Wij planden de dagafstand niet op basis van kilometers maar op basis van hoogtemeters. Hiervoor gebruiken we de app Mapout waarin je heel gemakkelijk van een te selecteren traject de hoogtemeters kunt zien. Wij probeerden die onder de 1000 per dag te houden. Soms wat meer en meestal wat minder om goed uit te komen bij een camping of overnachting. Je gaat niet hoog maar van twintig keer 40 meter klimmen wordt je ook erg moe. Nadeel van die lage klimmetjes is dat je wel moe wordt maar niet de mooie uitzichten hebt.
De Schotten

Het scheelt maar één letter maar de Schotten zijn schatten. Ze zijn aardig, behulpzaam en altijd geïnteresseerd in een praatje. We hebben bij meerdere mensen in de tuin mogen kamperen als er geen camping in de buurt was. Als je even stil staan om de weg te zoeken dan is er altijd iemand die wil helpen. Op de camping krijg ik koud bier aangeboden omdat ze weten hoe dorstig je wordt van fietsen in Schotland. En heb je panne dan is er altijd iemand om te helpen. Een groot verschil met de Engelsen. In Schotland waren we interessante fietsreizigers. In Engeland werden we behandeld als zwervers die je beter kunt mijden.
Ferries

We hebben veel ponten (ferry) gehad. Op de Hebriden hoef je als fietser die in principe niet te boeken (zie link onderaan) maar ik deed het vaak wel. Soms stond er dat de pont vol was en je niet kon boeken. En als we vervolgens bij de pont kwamen dan konden we alsnog gewoon mee. Het is wel handig om altijd even naar de status van de pont te kijken. Ze halen hem zomaar een of meerdere dagen uit de vaart omdat er onderhoud gepleegd moet worden. En als het weer te slecht is, dan vaart hij soms ook niet. En dat is toch wat lullig als je in de haven staat en erop rekent dat je meekunt.
Onze reis
Hieronder zie je een overzicht van de reisdagen, wat we gedaan hebben en hoe we overnachten. Door op het traject te klikken kom je bij de betreffende blog waar ik heb beschreven wat we gedaan hebben, wat we gezien hebben en hoe dit was. En natuurlijk veel foto’s. Ik hou van cijfertjes dus ik heb ook nog een aantal gegevens in grafieken uitzet. Die kun je hier zien.
Dag | Dat | Traject | km | Tot | hm | Type | Overnachting | Kosten |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ma | 5/6 | Broek in Waterland – IJmuiden | 39 | 39 | 72 | Ferry | Ferry IJmuiden – Newcastle | € 680 |
di | 6/6 | Newcastle – Once Brewed | 77 | 116 | 757 | Camp | Winshields Farm | £ 22 |
wo | 7/6 | Once Brewed – Longtown | 57 | 173 | 687 | Camp | High Gaitle | £ 20 |
do | 8/6 | Longtown – Dumfries | 63 | 236 | 280 | Airbnb | Tony | € 89 |
vr | 9/6 | Dumfries – Kirkcudbright | 45 | 281 | 534 | Camp | Silvercraigs | £ 14 |
za | 10/6 | Rustdag Kirkudbright | 0 | 281 | Camp | Silvercraigs | £ 14 | |
zo | 11/6 | Kirkcudbright – Newton Steward | 57 | 338 | 598 | Camp | Camping Creebridge | £ 22 |
ma | 12/6 | Newton Steward – Maybole | 62 | 400 | 908 | Camp | Camping The Ranch | £ 20 |
di | 13/6 | Maybole – Lamlash | 72 | 472 | 572 | Camp | Camping Middleton | £ 20 |
wo | 14/6 | Lamlash – Lochranz | 66 | 538 | 655 | Camp | Lochranza campsite | £ 22 |
do | 15/6 | Lochranza – Kilberry | 46 | 584 | 644 | Camp | Camping Port Ban | £ 31 |
vr | 16/6 | Kilberry – Lochgilphead | 35 | 619 | 438 | B&B | B&B Kilmory House | £ 113 |
za | 17/6 | Lochgilphead – Taynuilt | 67 | 686 | 957 | Camp | Wild – Tuin Renate | £ 0 |
zo | 18/6 | Taynuilt –Vatersay | 29 | 715 | 441 | Camp | Wild | £ 0 |
ma | 19/6 | Vatersay – Kilbride | 37 | 752 | 400 | Camp | camping Kilbride | £ 16 |
di | 20/6 | Kilbride – Cairinish | 59 | 811 | 346 | Camp | camping Moorcroft | £ 20 |
wo | 21/6 | Cairinish – Horgabost | 54 | 865 | 460 | Camp | Camping Horgabost | £ 10 |
do | 22/6 | Horgabost – Tarbert | 19 | 884 | 227 | Hostel | The Backpackers stop | £ 50 |
vr | 23/6 | Tarbert – Stornoway | 69 | 953 | 839 | Hostel | Laxdale Holiday Park | £ 75 |
za | 24/6 | Rondje Lewis | 77 | 1030 | 937 | Hostel | Laxdale Holiday Park | £ 75 |
zo | 25/6 | Rustdag Stornaway | 5 | 1035 | Hostel | Laxdale Holiday Park | £ 75 | |
ma | 26/6 | Stornoway – Lochinver | 56 | 1091 | 947 | Hostel | An Cala Café | £ 50 |
di | 27/6 | Lochinver – Scourie | 46 | 1137 | 792 | Airbnb | Polypod | £ 130 |
wo | 28/6 | Scourie – Durnes | 43 | 1180 | 498 | Camp | Sango Sands | £ 22 |
do | 29/6 | Durness – Tongue | 47 | 1227 | 687 | Hostel | Tongue Youth Hostel | £ 65 |
vr | 30/6 | Tongue – Melvich | 46 | 1273 | 792 | Pod | North Coast Tour Park | £ 70 |
za | 1/7 | Melvich – John O’Groats | 65 | 1338 | 553 | B&B | John O’Groats Guesthouse | £ 120 |
zo | 2/7 | John O’Groats – Kirkwall | 44 | 1382 | 535 | B&B | Royal Oak Guesthouse | £ 108 |
ma | 3/7 | Rustdag Kirkwall | 0 | 1382 | B&B | Royal Oak Guesthouse | £ 108 | |
di | 4/7 | Kirkwall – Skara Brae vv | 64 | 1446 | 531 | Hostel | Peedie Hostel | £ 60 |
wo | 5/7 | Wandeling Kirkwall | 0 | 1446 | Hostel | Kirkwell Youth Hostel | £ 82 | |
do | 6/7 | Bussen naar Stromness | 0 | 1446 | Ferry | Kirkwall – Aberdeen | £ 104 | |
vr | 7/7 | Aberdeen – Stonehaven | 54 | 1500 | 706 | Camp | Bij Paula in de tuin | 0 |
za | 8/7 | Stonehaven – Montrose | 44 | 1544 | 291 | Camp | South Links | £ 14 |
zo | 9/7 | Montrose – Dundee | 56 | 1600 | 372 | Hostel | Backpackers Hostel | £ 63 |
ma | 10/7 | Dundee – Falkland | 61 | 1661 | 563 | Camp | Pillars of Hercules | £ 12 |
di | 11/7 | Rustdag Falkland | 0 | 1661 | Camp | Pillars of Hercules | £ 12 | |
wo | 12/7 | Falkland – Kinross | 24 | 1685 | 234 | Camp | Gallowhill campsite | £ 24 |
do | 13/7 | Kinross – Edinburgh | 62 | 1747 | 723 | VodF | Mike & Sally | £ 50 |
vr | 14/7 | Edinburgh | 0 | 1747 | VodF | Mike & Sally | £ 50 | |
za | 15/7 | Edinburgh | 0 | 1747 | VodF | Mike & Sally | £ 50 | |
zo | 16/7 | Edinburgh – Innerleithen | 58 | 1805 | 879 | B&B | St. Ronans Hotel | £ 77 |
ma | 17/7 | Innerleithen- Melrose | 29 | 1834 | 237 | Camp | Melrose Gibson Park | £ 37 |
di | 18/7 | Melrose – Coldstream | 47 | 1881 | 414 | Camp | Coldstream Hol. Park | £ 25 |
wo | 19/7 | Coldstream – West Kyloe | 37 | 1918 | 507 | Camp | Old Mill | £ 15 |
do | 20/7 | West Kyloe – Longhoughton | 55 | 1973 | 505 | Camp | Coast and Castles | £ 24 |
vr | 21/7 | Longhoughton – Widdrington | 35 | 2008 | 222 | Camp | Seddons Caravan Park | £ 20 |
za | 22/7 | Widdrington – Newcastle | 64 | 2072 | 352 | Airbnb | Kate | € 64 |
zo | 23/7 | Newcastle | 0 | 2072 | Airbnb | Kate | € 64 | |
ma | 24/7 | Newcastle – North Shields | 17 | 2089 | 127 | Ferry | Ferry Newcastle – Ijmuiden | € 440 |
di | 25/7 | IJmuiden – Enkhuizen – pont – Stavoren | 77 | 2166 | 127 | Camp | Camping ’t Seleantsje | € 16 |
wo | 26/7 | Stavoren – Baflo | 113 | 2279 | 175 | Thuis | 0 | |
Totaal | 2279 | 22521 |
Links en informatie

Voor de route gebruikten we voornamelijk de twee boekjes ‘Schotland rond’ van Europafietsers. Voor het stuk van Aberdeen naar Edinburgh heb ik een eigen route gemaakt op basis van de Noordzeeroute (LF1) en de routes van Sustrans. De route zoals bovenin getoond op de Google kaart kun je als gpx (12 Mb) downloaden door hier te klikken.
Ik heb zelf een overzicht gemaakt van alle plaatsen en campings en de afstanden ertussen. Dit Excel bestand kun je hier downloaden. Bedenk wel dat niet alle campings die daarin staan ook daadwerkelijk nog bestaan en/of tenten toelaten. Een GPX bestand (5 Mb) met alle campings langs onze route kun je hier downloaden. Hier geldt hetzelfde voor. Check of je er terecht kunt!
Er zijn een paar Facebook groepen waar ik veel aan gehad heb. De mensen daar hebben leuke tips en als je vragen hebt dan zijn ze erg behulpzaam. In Bikepacking Scotland zijn mensen met serieus veel ervaring. The National Cycle Network laat ook veel zien wat anderen doen en daar kun je ook goed terecht met specifieke vragen. Bicycle Travelers is wat meer algemeen en minder op Schotland gericht maar wel interessant. Voor toeristische informatie kun je goed terecht op Visit Scotland – Your Scotland, Love Scotland en Scotlands Scenery.
Informatieve links
Ferries
Ferry naar Orkneys: Scrabster – Stromness en voetveer John O’Groats – Burwick
Ferry tussen Shetland, Orkney en Aberdeen.
Ferry tussen IJmuiden en Newcastle
Overnachten
https://www.scottish-hostels.com/
https://www.hostellingscotland.org.uk/
https://www.cyclistswelcome.co.uk/
https://www.hostelworld.com/st/hostels/
https://www.searchforsites.co.uk/
Overig
Sustrans, een soort van Engels/Schotse Fietsersbond.
Site met Engelse (Sustrans) fietsroutes.
Hebridian way, veel informatie over (fietsen op) de buitenste Hebriden.
Kaart met veel poi’s op de Buitenste Hebriden.
Youtube serie over de Hebriden.