Any Portuguese town looks like bride’s finery – something old, something new, something borrowed, and something blue.
Fatima
Noot: Routes en genoemde plekken kun je vinden op deze kaart.
[donderdag 4 mei]
Het is een geestelijke dag geworden. We bezoeken een van de grootste bedevaartsoorden van Portugal en daarna nog twee kloosters. Ondanks dat geen verschijningen en visioenen. We moeten het met die van anderen doen.
We beginnen in Fatima. Daar is alles groot, groter, grootst. Dat begint met een parkeerterrein waar een Boeing kan landen. En dit is slechts een van de parkeerterreinen. Daarna komen we in een kerk waar je een olympisch zwembad in kwijt kan. En die ligt een aan plein waar je ook drie voetbalvelden kunt maken. Ik heb de panorama stand nodig van mijn telefoon om er een foto van te kunnen maken. De basiliek is de enige die wat normale (voor basilieken dan) proporties heeft.
Maar goed, eerst wat achtergrond over Fatima. Het is een wat onduidelijk verhaal voor mij. Drie herdertjes (het zijn nog kinderen, twee jongens en een meisje of twee meisjes en een jongen, zelfs dat is niet duidelijk) worden in 1917 door Maria bezocht: Een vrouw die meer licht gaf dan de zon. En niet een keer maar een aantal maanden achter elkaar op dezelfde dag (de 13e). Behalve dat deze Maria zegt dat ze veel moeten bidden, is mij niet duidelijk wat ze nog meer te vertellen heeft. Bij de laatste verschijning van Maria zijn er 70.000 (!) mensen aanwezig. Waar laat je zoveel mensen?
Uiteindelijk is in 1930 de verschijning geloofwaardig verklaard. Op de plek van de eerste verschijning werd de kerk gebouwd en dit is uitgegroeid tot het huidige Fatima. Het meisje wordt non en krijgt nog meer visioenen. Onder andere over een aanslag op de paus. De betreffende aanslag gebeurt en de kogel zit nu verwerkt in de kroon van het beeld van Maria. De beide jongens worden heilig verklaard (ze zijn overigens vrij snel overleden na de verschijningen). Het vreemde is dat de beelden die je ziet maar uit één jongen en één meisje bestaan. En waarom is het meisje, Lucia, (nog) niet heilig verklaard? En waarom heet het überhaupt Fatima? Dat klinkt veel meer islamitisch. Op Wikipedia staat overigens een uitgebreid artikel over de verschijningen maar bij mij roept dat alleen nog maar meer vragen op.
Wij laten ons verrassen door de omvang van dit complex. Gelukkig is het niet druk, dat komt de komende maanden pas op de 13e. De basiliek is weer een prachtig gebouw. Binnen zien we de graven van de twee kinderen en de oude vrouw (Lucia werd 98). Naast de grote kerk en de basiliek is er ook nog een soort van open altaar waar mensen op hun knieën omheen sloffen. En er is een crematorium waar ze kaarsen, die eruit zien als knakworsten, zo snel mogelijk in een hellevuur proberen te verdampen. En hoe langer, dikker, groter de kaars, des te sneller ga je naar de hemel. Een prachtig schouwspel, dit alles bij elkaar. Je bedenkt het niet.
Batalha
Vol van het heilige vuur (en een ontzettende zin in knakworsten) gaan we door naar Batalha. Hier staat een enorm klooster: het Convento de Santa Maria da Vitória, ook wel het Convento de Batalha genoemd. Dit gotische klooster (Unesco werelderfgoed) uit de 14e en 15e eeuw is een meesterwerk van de Manuel stijl. Het klooster is gebouwd naar aanleiding van een belofte van koning Jaoa I. Als hij de slag van Aljubarrota (1385) zou winnen, dan zou hij als tegenprestatie een klooster (laten) bouwen. Het klooster staat er, dus je snapt wat er gebeurd is. Ze hebben jaren aan het klooster gebouwd en ook de eeuwen daarna hebben ze niet stil gezeten. Het is inderdaad een kunststukje in details. Overal waar je kijkt is wel wat te zien. Vaak zijn beelden zo oud behoorlijk verweerd maar hier zie je nauwelijks verval. Ze zullen het ook wel aardig gerestaureerd hebben. Overigens zijn er nog steeds een aantal niet afgemaakte kapellen. We kopen een kaartje (€6 voor mij en de helft voor Mevr. van der Veeke) en we kunnen binnen ook alles bekijken.
Alcobaça
We zijn nog niet uitgekloosterd vandaag want we gaan spoorslags naar Alcobaça. Hier staat een cisterciënzer klooster uit 1153. Deze kerk en het klooster zijn de eerste gotische gebouwen van Portugal. Natuurlijk is ook weer op de Unesco werelderfgoedlijst. Het ziet er minstens zo imposant uit als het klooster in Batalha. Deze keer kopen we geen kaartjes maar we kunnen toch de kerk in. Daar kunnen we de tombes van de tragische geliefden Pedro en Inês zien. Die zijn werkelijk fantastisch versierd met heel veel details.
Het verhaal van Pedro en Inês zou zo in Game of Thrones kunnen. Pedro was de zoon van de koning en getrouwd met Constance van Castile maar werd verliefd op Inês de Castro, een van de hofdames, die van Spaanse afkomst was, en hij begon wat met haar. Constance overleed en Pedro kon dus nu in het openbaar zijn gang gaan. Maar pa was daar niet zo blij mee want die vreesde voor Spaanse invloeden aan zijn Portugese hof. Ondanks dat hij Inês verbannen had, wist Pedro toch drie kinderen bij haar te verwekken. Pa ging een stapje verder en liet Inês vermoorden. Daar was Pedro weer niet zo blij mee en kwam in opstand tegen zijn vader. Pa ging dood en Pedro kwam op de troon. Hierna wordt het sappig. Hij liet de moordenaars van Inês opsporen en sneed eigenhandig hun harten eruit. Vervolgens liet hij Inês opgraven en moest de hele hofhouding haar alsnog als koningin erkennen door haar rottende hand (ze lag er al twee jaar) te kussen. Ik kan niet wachten op de verfilming van dit verhaal. En dit alles zie je dus niet af aan die mooie tombes.
Dat is allemaal weer genoeg spanning voor een dag en we zoeken een camping op bij Nazare. We hebben een kortingkaart waarmee we voor €23 op camping Ohai Nazare Outdoor Resort terecht kunnen. Maar niet heus. Ze hebben voor deze kaart maar 12 plekken beschikbaar en die zijn vol. We kunnen wel voor €50 een gewone plek krijgen. Ik ben gekke Hansie niet en rijd naar de andere camping van Nazare, Orbitur Valado, waar we gewon voor €19 een mooi plekje tussen de bomen hebben.
We lopen nog even naar Nazare om herinneringen op te halen. In 2019 waren we hier ook. We stonden vol verwondering vanuit het bovendeel van het dorp op het strand te kijken wat langzaam uit de mist kwam. Nazare is vooral bekend onder surfers omdat hier flinke golven kunnen staan. Dat is vandaag niet het geval. De enige storm die we zien is op de gezichten van de vissersvrouwen als we geen gedroogde vis willen kopen. We zoeken een terras op aan het strand en sluiten de dag af met een Sangria. Het kunnen er ook wel twee geweest zijn.
Peniche
[vrijdag 5 mei]
Voor vandaag hebben we teveel dingen gepland, het is onmogelijk om ze allemaal goed te kunnen doen. We besluiten Obidos te laten vervallen. Het is een mooi middeleeuws stadje maar we zijn er al eerder geweest. We verlaten de zandbak waar we vannacht in geparkeerd hebben gestaan en gaan op weg.
Peniche ligt op een uitstekende punt in de oceaan (zie kaartje). Tot de 15e eeuw was het nog een eiland maar door verzilting kwam het vast te zitten aan het vasteland. Van een afstand ziet het eruit als een luxe resort vanwege de blinkend witte flats met vakantie-appartementen. Maar als we een rondje doen langs de randen van dit schiereiland dan blijkt dit toch schijn. Peniche is ook de tweede vissershaven van Portugal. Er worden sardines, zeepaling en tonijn gevangen. En al die vis moet verwerkt worden dus er is veel industrie van scheepsbouw en visconserven. Vroeger was het een belangrijk militair bolwerk en in de vorige eeuw was het een gevangenis voor de vele politieke tegenstanders van dictator Salazar. Ik zie alleen steile rotsen en weinig stranden. We hebben genoeg van dit soort dorpjes gezien dus we rijden door.
Mafra
Het is een flink stuk rijden naar Mafra, onze volgende bestemming. Dit gebied noemen ze de saloia-streek, die de hoofdstad van groenten voorzag. We zien veel tuinbouw en het is hier ook een stuk groener. Ik weet niet of ze hier gewoon goed zijn in irrigeren of dat er voldoende neerslag valt.
Maar wij komen niet voor de komkommers, we zijn meer geïnteresseerd in Mosteiro Palácio Nacional de Mafra (het paleisklooster, ook Unesco Werelderfgoed) dat gebouwd is in de 18e eeuw in opdracht van koning João V. Het is het grootste gebouw van Portugal. En dat hebben we geweten want we zijn in alle uithoeken geweest.
De koning had na drie jaar huwelijk met Maria Ana van Oostenrijk nog geen kinderen gekregen en beloofde de franciscaner monniken dat hij voor hun een klooster zou bouwen in Mafra, als zijn gebeden om een erfgenaam en troonopvolger zouden worden verhoord. En ja hoor, uiteindelijk wordt er een dochter (Barbara van Portugal) geboren (al dan niet van hem) en belofte maakt schuld. Gelukkig had hij niet gezegd dat hij een klooster per nakomeling zou bouwen want daarna werden Pedro (werd maar 2 jaar oud) en Joseph (die troonopvolger zou worden) geboren.
In recordtijd, van 1717-1730, werd een basiliek, een klooster voor 300 monniken gebouwd en meteen ook maar een optrekje – niet te groot, doe maar 666 kamers – voor de koning. Dat lijkt heel lang maar er werkten gemiddeld 15.000 mensen per dag aan, en tijdens de piek op het einde zelfs 45.000 mensen. Toen ze hier eenmaal woonden was het ook afgelopen met de seks. Want de koning woonde in de toren aan de ene kant en de koningin aan de andere. Tegen de tijd dat hij bij haar kamer aankwam, was de Viagra allang weer uitgewerkt.
We kopen een kaartje (€6/€3) en mogen er naar hartenlust in ronddwalen. Of eigenlijk kun je beter zeggen verdwalen want je kunt er binnen een marathon uitzetten zonder twee keer langs dezelfde plek te komen. Er is heel veel te zien omdat veel kamers ingericht zijn. Overigens denk ik dat je hier de hele inhoud van Ikea Groningen in kwijt kan, inclusief alles wat daar in het magazijn staat.
Het mooist vind ik nog de bibliotheek ondanks dat hij niet af is (de versieringen zijn nooit aangebracht). Er staan 35.000 boeken en er leeft een kolonie van kleine vleermuizen die de boeken vrij van insecten houdt.
Cabo da Roca
Je kunt wel een dag besteden in het enorme paleis maar na een tijdje vinden we het welletjes en bestellen een taxi die ons naar de uitgang van het gebouw brengt. Dan rijden we naar het meest westelijke punt van Europa. Dit is de Cabo da Roca. Ooit had het een belangrijke militaire functie om de toegang tot Lissabon te bewaken (hoe dan?) maar nu is de rots, die 150 meter boven zee uitsteekt, een toeristische trekpleister. Busladingen vol komen via het smalle weggetje om even op dit symbolische punt te staan. Want meer dan dit is het niet. Een symbolisch punt maar ook ik wil er toch even geweest zijn (Mevr. van der Veeke was er al geweest). En er staat natuurlijk een mooie vuurtoren.
Eindelijk weer een plek waar ik de drone uit kan laten. Wel even snel want er komen ook (kleine) vliegtuigjes langs en ik krijg waarschuwingen op mijn besturing dat ik hier eigenlijk niet mag vliegen.
Alcácer do Sal
Daarna zitten we anderhalf uur in de auto. We doorkruisen Lissabon maar hebben besloten deze stad nu niet (weer) te bezoeken. In Alcácer do Sal zoeken we Parque de Campismo de Alcácer do Sal (€10,08) op waar we eerder hebben gestaan. Het is een heerlijk simpele camping met ruime plekken en gras. We komen daar na vijven aan. En dat is voor ons doen laat. Tijd voor een bier want het weekend is begonnen.
Alcácer do Sal (2)
[zaterdag 6 mei]
Omdat het zo goed voelt hier op de camping en we tijd nodig hebben om de indrukken van de afgelopen dagen te verwerken, besluiten we een dag extra te blijven. Het weer is daar ook prima voor. In de ochtend wat koeler (19 graden) en in de middag wat warmer (25 graden) maar dan met wat wind.
We lopen nog wel even naar het centrum van Alcecer do Sal. De naam wordt gevormd door al-kasr (Arabisch voor kasteel) en do sal vanwege de handel in zout. Alcácer do Sal is terrasvormig gebouwd boven de Rio Dade. Het was in de Romeinse tijd een belangrijke stad, die zelfs haar eigen munt mocht slaan. Daarna werd het een Moorse vestingstad. Dat merken we aan de smalle bochtige straatjes. Op de heuvel staan nog de restanten van een imposant kasteel. Dat is nu een pousada geworden. Tijdens onze fietsreis was dit ons zuidelijkste punt. In een van de straatjes heb ik toen een foto gemaakt die nu als poster aan de muur hangt. Vandaag maak ik dezelfde foto.
Zo te zien prachtig weer met mooie kerken en kloosters
Weer een mooi verslag! Vooral dat van die koning dat is wel een hoogtepunt🫣😂. Fijne reis verder samen!
Wat zien jullie weer veel mooie dingen!
Leuk om mee te kijken en prachtige foto’s. Geniet van de reis!
Weer prachtig verhaal en dito foto’s! Ik heb weer smakelijk moeten lachen om….vol van het heiligvuur en ontzettend trek in knakworsten.
Wat een epistel, en dat bedoel ik positief, heb halverwege het lezen een pauze ingelast om het volledige verslag de aandacht te kunnen geven die het verdient. Begrijp dus prima dat jullie een bezinkdagje hebben ingelast na alle indrukken.