Trekvogelpad (14)

Vrijdag 29 september 2023
Van Rhenen naar Ede (18 km)

We fietsen weer onder de Grebbeberg door naar Rhenen. Om even later min of meer dezelfde weg terug te gaan. Maar dan over de Grebbeberg en te voet. Eerst doen we nog even een koffie in de buurt van het station. Het is de enige horeca die we tegen zullen komen vandaag. Daarna gaan we via een alternatieve route naar de Grebbeberg.

De Grebbeberg kun je zien als de boeg van het schip dat de Utrechtse Heuvelrug heet. Het is in dezelfde periode (laatste ijstijd)  ontstaan en heeft altijd een strategische waarde gehad door zijn ligging. In de laatste Wereldoorlog werd hier een van de grootste gevechten tegen de Duitse invasie gestreden. Gedurende vijf dagen wisten ze de vijand tegen te houden. Daarna was het over en konden de honderden gesneuvelden begraven worden. We zien eindeloze rijen met witte kruizen op de aanpalende militaire begraafplaats.

Van al dat leed zie je nu niets meer. Het is een bijzonder landschap voor Nederland. Als een klif rijst de berg (eigenlijk is het maar een heuvel)  boven de Neder-Rijn uit. De berg heeft steile, 50 meter hoge, hellingen. Vanaf deze hellingen zien we prachtige uitzichten over de uiterwaarden en de Betuwe. De hellingen zijn zo steil geworden doordat ze door het stromende water van de Rijn zijn ondermijnd. Was de Rijn er niet geweest dan had de Grebbeberg doorgelopen tot in de Betuwe en was daar verbonden geweest met de stuwwal van de Veluwe. De begroeiing is voornamelijk eiken. Tegenwoordig is de Grebbeberg verbonden met het natuurgebied Blauwe Kamer in de uiterwaarden. Daar lopen kuddes Konikpaarden en Gallowayrunderen rond die bij hoogwater de veiligheid van de berg op kunnen zoeken.

Na de Grebbeberg komen we in het open landschap. Geen bossen meer maar kanalen en riviertjes, weiden en gewassen. We lopen kilometers langs het Valleikanaal. Een mooi pad waar alleen een enkele fietser langs komt. Soms wat koeien links, soms wat koeien rechts. Het is tussen 1935 en 1941 gegraven in het kader van de werkverschaffing alhoewel delen al veel langer bestonden. Over het kanaal werd vooral turf vervoerd.

Bij de Kromme Eem slaan we af. Hier staat een monument van een aantal veeneiken die uit het moeras gehaald zijn. Ze zijn 7000 jaar oud, de oudste ooit in Nederland gevonden. In de zure, zuurstofloze veenbodem gingen ze niet rotten. Daar helpt de tannine (het looizuur) uit de bomen ook aan mee. Men maakte er graag meubels van. Lodewijk XIV (de zonnekoning) had bijvoorbeeld een slaapkamer van veeneiken. Het voelt niet versteend maar gewoon als een harde boom. Die leeftijd is overigens bepaald aan de hand van de jaarringen. Deze wetenschap, dendrochronologie, heeft inmiddels een catalogus die wel 8000 jaar terug gaat. Hierin kun je de ringen opzoeken. De ringen zijn even uniek als een vingerafdruk. Want elk jaar had een specifiek klimaat of gebeurtenis die er zijn stempel op drukte. En dat bepaalt de leeftijd dan weer.

Het laatste stuk, naar Ede, is een stuk saaier. We lopen over en langs wegen die druk zijn met trekkers, auto’s en fietsers. Af en toe krijgen we een bui op ons hoofd. Tussen Bennekom en Ede besluiten we een stukje af te steken naar de bushalte die ons weer terug in Rhenen moet brengen. Via een overstap in Wageningen bussen we terug.

Voorlopig is dit de laatste etappe die we lopen. We hebben in de afgelopen anderhalve week bijna 140 kilometer gelopen en het lijf wil graag wat rust. We gaan nog een paar dagen naar vrienden in Twente en volgende week weer naar huis. De resterende 90 kilometer van het Trekvogelpad doen we op een later tijdstip.