Heen en weer (3)

En als de pont dan weer zijn weg zoekt door het ruime sop
Dan komen er werktuiglijk gedachten bij me op
Zo denk ik dikwijls over het geheim van het bestaan
En dat ik op de wereld ben om heen en weer te gaan
Wij zien hier voor ons oog een onverbiddelijke wet
Want als ik niet de veerman was dan was een ander het
En zulke overdenksels heb ik nu de hele dag
Soms met een zucht van weemoed, dan weer met een holle lach
Drs. P – Heen en weer, 2e couplet

Woensdag 11 september 2024: Genemuiden – Rohel (69 km en 3 pontjes)

Het is vandaag de eerste onstuimige herfstdag van het jaar. Als je droog wilt blijven, dan moet je niet naar buiten gaan. Doe je dat wel dan weet je zeker dat je op enig moment nat gaat worden. Je kunt er niet op plannen. Buienradar en Buienalarm piepen om de haverklap in mijn stuurtas. En als je vijf minuten later kijkt is het weer anders. Wij vinden dat niet erg. Bob Marley heeft eens gezegd ‘Some people feel the rain, others just get wet (Sommige mensen ervaren de regen, anderen worden alleen maar nat)’. Ik denk dat wij bij de eerste soort horen. Wanneer heb je voor het laatst de regen op je gezicht, je tong en in je nek gevoeld? En dan bedoel ik echt gevoeld en ervaren?  Dit is onderdeel van het fietsen. We trekken het regenpak aan en gaan gewoon. Groot voordeel van dit weer is dat je prachtige luchten krijgt. Soms is het alsof we in een oud Hollands schilderij fietsen. Uiteindelijk fietsen we veel tussen de buien door. En in het laatste halve uur wordt dat nog wel even gecompenseerd. We komen aan als twee natte honden.

We hebben vandaag maar een schamele vier pontjes en daarvan valt er ook nog één af. Het lijkt dus wel een gewone fietsdag. De eerste pont komt al meteen als we Genemuiden uitrijden. Dat is de kabelveerpont met naam ‘Noord Westhoek 1’. Eindelijk een pont met nummer 1 maar wel wat dubieus. In 1922 verging hier de pont tijdens een ziedende storm. Twaalf mensen kwamen om het leven inclusief de veerman, zijn zoon en de burgemeester van Genemuiden en zijn vrouw. Hebben ze dan weer de nummer 1 van de bodem gevist? En daar varen we nu weer mee over?
Op dit punt verlaten we ook de IJssel en daarmee de rivierenpontjes. Het worden vanaf hier meer sloot- en meerpontjes.

Pas aan het einde van de dag komt de volgende pont. Op zich is dit geen probleem. De route is mooi genoeg. Omdat de Jonenpont eruit ligt, moeten we de route wat verleggen. Nu kunnen we dat hele stuk overslaan maar ik probeer wel zoveel mogelijk op hetzelfde aantal kilometers te komen. In plaats van dat we bij knooppunt 94 via Giethoorn gaan, gaan we nu via St. Jansklooster en dan naar het noorden om weer op de route aan te sluiten.

Dit heeft als voordeel dat we nog steeds via Belt-Schutsloot gaan. We hebben hem al vaker gefietst maar het blijft een plaatje. Het smalle paadje langs de Schutsloot met de huizen aan de kant. Als het drukker is dan is hier niet te fietsen. Vandaag komen we niemand tegen.

We steken de Belterwijde over en er komt net een driemaster langs. Met de dramatische luchten zou je het bijna een oud-Hollandse meester kunnen noemen. Prachtig cadeau van het universum.

We hebben veel wind tegen en af en toe een bui. In St. Jansklooster schuilen we even op een leeg terras bij een café dat nog niet open is en maken onze eigen koffie. Relatief droog kunnen we doorfietsen naar Blokzijl, alweer zo’n pittoresk stadje. Omdat we vanavond in-the-middel-of-nowhere slapen en niet te vroeg aan kunnen komen, nemen we een lange pauze inclusief een warme lunch.

Soms weet je niet meer goed waar je bent. Dan is het mooi dat er een bordje staat die je dat vertelt. Het blijkt dat Nederland in Nederland ligt.

We gaan nationaal park de Weerribben en de Wieden in. De laatste bestaat naast oud moeras- en rietland, ook uit grote waterplassen. Er is hier aan extreme turfgraverij gedaan waardoor het land erg kwetsbaar was voor overstromingen en zo zijn de plassen ontstaan Soms ging dat ten koste van een dorp. Zo is Beulake onder water verdwenen. De Weerribben is ook onderdeel van dit park dat het grootste aaneengesloten laagveenmoeras van West-Europa heeft.

Van Kalenberg naar Ossenzijl fietsen we weer over een smal fietspad vlak langs de huisjes die hier aan het water staan en ook alleen maar bereikbaar zijn via hetzelfde water. Het pad wordt om de haverklap onderbroken door bruggetjes want vanuit een zijvaart moet je ook op de Kalenbergergracht komen. Gelukkig komen we hier ook weer weinig tegenliggers tegen. Dit gebied is een van mijn favoriete fietsgebieden maar ik zou er zelf niet willen wonen met zoveel toerisme.

In Oldemarkt doen we even boodschappen. Een biertje voor na de aankomst en als avondeten een soepje en een broodje. Het is hier feest, de straten zijn versierd.

Dan komen we bij het tweede pontje van de dag die ik de pont-zonder-naam-2 heb genoemd die ons over de Lende brengt. Helaas zit hij aan de overkant. Ik sta dus eerst een kwartier te draaien om hem naar onze kant te krijgen. Gelukkig helpt Mevr. van der Veeke ook een handje mee.

En vervolgens sta ik nog een kwartier te draaien om ons weer naar de overkant te krijgen die vervolgens weer deze kant wordt. Ik kan je vertellen dat dit best zwaar werk is.

Via kleine fietspaden tussen wuivend riet door komen we bij het derde pontje van de dag die ik heel toepasselijk de pont-zonder-naam-1 heb genoemd (tijdens het plannen ging ik nog van noord naar zuid). Ook hier staat hij weer aan de overkant en moeten we hem eerst naar onze kant draaien. Er komen twee dames aan die ook graag mee willen. Dat kan maar dan moet er wel gedraaid worden. Met z’n vieren draaien we ons naar de overkant.

Inmiddels zijn we knap moe van zoveel tegenwind. Het is nog maar een kilometer of zeven naar onze overnachting. En in die zeven kilometer wordt al het hemelwater wat we vandaag gemist hebben weer goed gemaakt. Als twee natte honden bellen we bij F. aan. Ze heeft voor ons een heel chalet (ik zou het vroeger een stacaravan genoemd hebben). Deze heldin heeft de kachel vast aangezet voor ons. Het is heerlijk om uit de nattigheid in een warme kamer te komen. We pellen het regenpak (dat ik al sinds vanochtend aan heb) uit en laten ons even rondleiden. F. vertrekt daarna en wij hebben het rijk alleen. Bij de borrel kunnen we alleen maar constateren dat het weer een prachtige dag was.

Donderdag 12 september 2024: Rohel – Leeuwarden (74 km en 8 pontjes)

Het fijne van een eigen ‘chalet’ is dat je niet op tijd staat voor het ontbijt en ook dat je een eigen ontbijt kunt maken. Ik bak tomaatjes en roerei en daarmee hebben we een heerlijke start van de dag. F. heeft krentenbrood voor ons gehaald en dat smeren we voor onderweg. We trekken het regenpak aan (voor de nattigheid én de kou) en we gaan.

Voor vandaag staan er eigenlijk 10 pontjes op het programma maar de eerste twee slaan we over. De Woudvennen hadden we nog wel kunnen nemen. Hij begint om tien uur en dat was maar 10 minuten wachten voor ons. Maar de volgende pont, Veerpont Langweerdervaart, is maar een paar kilometer verder en is op donderdag van tien uur tot twaalf uur uit de vaart voor onderhoud. Dat vinden we te lang wachten. Ik plan een route om deze twee ponten heen.

Ons eerste pontje van de dag is Rufus. We hebben er inmiddels 15 (natte) kilometers opzitten en bij Rufus kun je koffie drinken. Ze hebben ook een mooi terras maar daar heb je ander weer voor nodig. Het meisje wat bedient, heeft een dubbelfunctie. Ze moet het pontje varen en de koffie maken. Er kwam één andere fietser met ons mee en die zet ze eerst over. Binnen tien minuten is ze terug en serveert een lekkere bak koffie. Het is heerlijk om even warm en droog binnen te zitten.

Ons volgende pontje is in Terherne en daar moeten we nog wel een stukje voor fietsen. Het gaat veel over autovrije smalle fietspaden langs het water en door de schapenpoep. Die schapen staan er overigens ook nog en ze lijken te weten dat je voor een fietser niet opzij hoeft. We hebben uitzicht op het Snekermeer waar de zeilboten vooruit proberen te komen. Maar er is nauwelijks wind dus dat lukt niet zo goed. Het gebrek aan wind is van de ene kant fijn maar zo blijven de buien ook veel langer hangen.

In de stromende regen fietsen we Terherne binnen. De naam zegt je misschien niets maar het is het Kameleondorp. Zegt nog niets? Misschien ken je de kinderboeken van H. De Roos over Hielke en Sietze Klinkhamer en hun supersnelle motorbootje. De schrijver heeft ooit gezegd dat de verhalen zich in Terherne zouden hebben kunnen afspelen. Dat was genoeg om hier een verdienmodel inclusief pretpark voor te maken. Ik krijg er wat van mee maar de capuchon zit teveel in de weg om een goed beeld te krijgen. Door de plensregen probeer ik zo snel mogelijk bij de veerboot Fietsa Versa te komen.

Die is elektrisch aangedreven en de elektriciteit komt van 16 zonnepanelen die het dak vormen. En dat betekent dat je ook droog staat. Heel fijn. Ze hebben hier een systeem met 12 stokken. Heb je een stok dan mag je mee. Zo voorkomen ze dat er teveel mensen op de pont gaan en dat er ruzie komt over wie wel en niet mee mag. In ons geval is dit niet nodig. We hadden allebei 6 stokken kunnen pakken want we zijn de enigen op de pont. Het is de eerste pont die ook serieuze afstand van 800 meter aflegt waar hij bijna een kwartier over doet.

We gaan via Jirnsum naar Grou. Hier moeten we meedoen met de pauze van de schipper. We hebben hier namelijk twee pontjes nodig en de tweede heeft pauze van half een tot half twee. Wij zoeken in Grou dan maar een brasserie op waar we weer een warme lunch uitzoeken om de tijd door te komen. Dan kunnen we vanavond met een bammetje toe. Het regenpak hebben we uitgedaan en dat kan ook de rest van de dag in de tas blijven. Want het klaart op en we fietsen zowaar lange stukken in de zon.

Het veerpontje Gastvrij Grou legt ook weer een behoorlijke afstand van 500 meter af. Het zet ons over naar het bijna eilandje Yn’e Lyte dat eigenlijk één grote camping is. Het is via een omweg nog wel verbonden met een deel van Grou. Vroeger was het ook verbonden met de Burd maar door de aanleg van het Prinses Margrietkanaal is het dit een semi-eilandje geworden. Om de verbinding met de Burd te houden is de pont de Burd (ze zijn erg creatief met namen) in de vaart gebracht. Er kunnen op deze pont ook een paar auto’s mee. Eigenlijk steek je alleen het Prinses Magrietkanaal over. Een keer gas geven en je hebt de 80 meter overbrugd.

Door het natuurgebied de Alde Faenen fietsen we door naar de Snoekcbaers. Je zou denken dat het een spelfout is maar hier woont daadwerkelijk een familie met de naam Snoekc. En om de verwarring groter te maken hebben ze er dan ook maar baers van gemaakt.
De schipper is blij met onze komst. Ondanks dat het inmiddels al na tweeën is, zijn we zijn eerste klanten. Dat is dan weer een andere dimensie van ‘Heen en Weer’.

Via een best wel mooi gebied dat ook bij de Alde Faenen hoort gaan we naar Eernewouden (Earnewald). Vlak naast camping It Wiid stap je op de veerpont Hin en Wer. Aan Eernewoude en camping It Wiid hebben Mevr. van der Veeke en ik speciale herinneringen. In 1986 begon hier onze romance met als ingrediënten een zeilbootje en een verlaten eilandje. Het zag en toen trouwens wel wat anders uit allemaal. Dit pontje was er toen ook nog niet en Eernewouden is nu uitgegroeid tot een populair watersportgebied.

Via een schelpenpad gaan we door richting Warten(a). Als we bij het veerpontje Oerhaal aankomen, vaart het net weg. We roepen nog naar de schipper die vervolgens een mooi rondje draait om ons alsnog op te pikken. Want hij moet bijna een kilometer overbruggen en voor hij weer terug is, ben je 20 minuten verder. Echt super dat ze dit nog even doen en dan worden we ook nog getrakteerd op een dropje. Jaarlijks worden hier meer dan 25.000 mensen overgezet. Maar ze hebben dan ook een vrijwilligers-pool van 45 mensen.

Op weg naar het laatste pontje worden we nog even in de verleiding gebracht. Rechtsaf kunnen we naar Groningen. Linksaf naar Leeuwarden. Maar dan moet je wel met de boot zijn en we willen graag onze route afmaken. Dus we fietsen gewoon door naar het laatste veerpontje van onze route en dat is de Schalkediep. Hij ligt aan de overkant dus we drukken op de knop. De schipper is het toonbeeld van relax-zijn. Het neemt de tijd om over te steken, hij neemt de tijd voor een uitgebreid praatje (‘mensen zijn tegenwoordig veel te gehaast’ zegt hij) en vaart weer rustig over het Prinses Margrietkanaal naar de overkant. Het was overigens de eerste pont ooit die op zonne-energie ging varen.

Hierna is het nog een kleine 15 kilometer naar het centrum van Leeuwarden. De zon schijnt en we zijn tevreden over onze tocht. Het is een prachtige maar vooral een gezellige route omdat je op de pontjes vaak contact hebt met de schippers en de medereizigers. Met name de toeristische ponten zijn mijn favoriet omdat deze bemand worden door vrijwilligers. Zonder die mensen zouden we niet zo’n mooie tocht hebben kunnen maken. Het is wel een tocht waar je arm van kunt worden. We hebben 45 pontjes gehad met een gemiddelde prijs van €3 (samen). Reken maar uit! En een woord van advies; als je de route gaan fietsen, kijk dan elke dag even of de pontjes wel varen. Daarvoor kun je de links gebruiken die ik in het verslag geplaatst heb.

In Leeuwarden proosten we op de mooie tocht. Daarna gaan we naar ons laatste overnachtingsadres en daar komen we voor een dichte deur te staan ondanks dat we er op de afgesproken tijd staan. Na een tijdje doet C. toch de deur open. We hebben een prima kamer met koffie/thee en een plek om te zitten. Maar het is erg koud (14 graden) in de kamer. Het elektrisch kacheltje dat we krijgen doet het niet maar C. wil dan wel de verwarming aanzetten. En daar zijn we blij mee. Morgen fietsen we in 70 kilometer terug naar Baflo en dan zit deze tocht er op. Het was weer mooi.