Bonusblog – Bornholm

Afgelopen zomer reisden we door Noorwegen en Zweden. Het relaas daarvan kun je elders op deze site lezen. Uiteindelijk gingen we via Bornholm weer terug naar huis. Toen heb ik even een blogpauze genomen dus wat daar gebeurd is, heb je nooit kunnen lezen. Tot nu dan. Want bij het maken van het fotoboek heb ik Bornholm natuurlijk niet overgeslagen. En als ik het in het fotoboek zet dan kan ik het ook wel op de blog zetten. Dus negen maanden nadien gaan we nog even terug naar de zomer van 2024.

Gereden routes, campings en bezienswaardigheden vind je op deze kaart.

Zondag 30 juni
Ronne – Dueodde

Om 8 uur rijden we in de regen naar de haven in Ystad. Het inchecken is een self-service en op tijd vertrek de boot (649 dkk). Onderweg regen en in de stromende regen komen we aan op familiecamping Dueodde (180 dkk). Ondanks dat we zo vroeg zijn, is het geen probleem een plekje te krijgen. We hebben een mooi houten vlonder voor de deur. In de loop van de ochtend komt de zon tevoorschijn en de rest van de dag is het mooi weer. En dag waarin we overigens weinig meer doen. Het is tenslotte de bedoeling om de laatste week vakantie te vieren. Wel lopen we nog even naar het strand om te kijken hoe het daar is. Het is een mooi wit strand maar de zee is behoorlijk vervuild. Niet iets waar ik in zou gaan zwemmen. Gelukkig is het daar ook het weer niet naar.

Maandag 1 juli
Rondje fietsen zuid Bornholm

Één vakantiedag is leuk maar we willen toch liever wat doen. Daarom heb ik een fietsrondje uitgezet hier in het zuiden. We komen langs wat dorpjes en ik heb wat geocaches onderweg uitgezocht. Via Snogebaek en Balkan fietsen we naar Nexo.

Daar is een tentoonstelling van zandsculpturen. Gelukkig staan de mooiste binnen want die regen van gisteren is redelijk funest voor dit soort kunstwerken. En dat zijn ze. Nexo zelf is een van de grotere dorpen hier maar het centrum is nog kleiner dan Baflo.

We gaan door en bij toeval komen we bij een wit kerkje in Pedesker. Niet een van de traditionele rundkirken van Bornholm (die gaan we later in de week nog zien) maar hij is mooi genoeg.

Voor de volgende stop kan ik altijd wel warm lopen. Het blijkt dat de meridianen 55N en 15E elkaar kruisen op Bornholm. Op die plek is een tegel neergelegd. Alhoewel deze plek niet verschilt van de plek tien meter verderop, vind ik dit soort kunstmatige hoogtepunten toch altijd leuk om te bezoeken.

Eenmaal terug op de camping lopen we ook even naar de dichtstbijzijnde vuurtoren, Dueodde Fyr. In 1960 gebouwd en tegenwoordig geheel onbemand en automatisch. Hij ziet eruit als een mini-euromast van Rotterdam ondanks dat hij 47 meter hoog is. En dat is dus hoger dan de hoogste van Zweden. Via het strand lopen we terug naar de camping. Op Bornholm vind je heel fijn zand. Het wordt daarom ook voor zandlopers gebruikt. Moe maar voldaan komen we bij de bus. Een bier hebben we nu wel verdiend.

Dinsdag 2 juli

Vandaag maken we er een dag luieren van. Uitslapen, koffie met wat lekkers en lezen. Eigenlijk doen we niets vandaag.

Woendag 3 juli
Dueodde – Sandvik

We verkassen van de zuidpunt naar de noordpunt van het eiland. En, omdat we de hele dag de tijd hebben, onderweg bezoeken we nog wat plekken die lastig te befietsen zijn. Te beginnen met Stampen, een vakantiedorp waar Mevr. van der Veeke menig zomervakantie heeft doorgebracht in haar jeugd. Het is er nog steeds alleen wat meer vol gegroeid en de huisjes zijn wat uitgebouwd. We bezoeken het strand en fietsen wat rond in de herinneringen.

Daarna gaan we naar de andere kant van het eiland. Daar is Louisenlund, een stuk bos waar meer bautastenen (menhirs)  dan bomen staan. Het is niet echt een toeristische trekpleister want er zijn nauwelijks parkeerplaatsen. Dat heeft dan wel weer het voordeel dat we er bijna alleen zijn. Het is een magische plek met al die stenen in het gefilterde groene licht door de bomen. Er is geen onderzoek gedaan naar het hoe en waarom van de stenen. Er is dan ook weinig bekend behalve de oorsprong van de naam. Koning Frederik IV kocht het gebied in 1850 en noemde het naar zijn derde vrouw Louise Rusmussen.

Kenmerkend voor Bornholm zijn de rundkirken. Eigenlijk zijn het meer forten dan kerken. De bekendste (er zijn er vier op Bornholm) is die van Osterlars en daar nemen we een kijkje. Samen met vijftig andere mensen. Het is de oudste (1150) en grootste. Voor 125 dkk mag je erin wat we dan ook doen. De muren zijn meer dan twee meter dik en de kerk heeft drie verdiepingen. De tweede en derde verdieping zijn alleen via een nauwe trap te bereiken, dus het was goed te verdedigen. Het kegeldak werd pas in de late middeleeuwen toegevoegd.

Binnen loopt ook alles rond en je hebt steunpilaren nodig dus je heb een wat afwijkende opstelling.  Er zijn nog wel wat fraaie fresco’s uit de 14^e eeuw te zien.

We doen boodschappen en kijken nog even in het dorpje Gudhjem. Hier begint het echt toeristisch te worden. Ik kan nauwelijks een parkeerplekje vinden. Ik zet hem dan ook op een bus parkeerplaats. We lopen door de hoofdstraat, tussen de gekleurde huisjes door, naar de haven en terug. We blijven niet al te lang want ik ben niet helemaal gerust op de parkeerplaats.

Iets boven Gudhjem liggen de Heiligdomsklipperne. Tijdens de ijstijd lag dit deel onder zeenivo maar toen het ijs eenmaal weg was, kwam het eiland hoger te liggen. Hier is het ongeveer 20 meter boven zeeniveau. Door weer en wind zijn hier grillige rotsformaties ontstaan. Er loopt een pad langs en op verschillende plekken kun je naar beneden. Ze kregen de naam heiligdom omdat hier vroeger de Ro Kjijla ontsprong, een heilig bron.

Inmiddels zijn we weer moe van al dat moois dus we zoeken de camping op. Even overwegen we nog een wildkampeerplek in Hammerhavn maar het stormt daar zo hard dat de chips uit de zak waait. Dan maar naar Sandvik Familie Camping (250 dkk) waar we door een despotische campingbaas een plekje toegewezen krijgen waar we uiteindelijk wel tevreden mee zijn. Vanuit hier kunnen we het noorden van Bornholm wat verkennen de komende dagen.

Donderdag 4 juli
Rondje fietsen noord-Bornholm

De weersvoorspelingen geven wat onbestendig weer aan de komende dagen. Maar vandaag zouden we het tot een uur of drie droog moeten houden. We stappen op de fiets om wat dingen in de buurt te bekijken.

Onze eerste stop is Madsebakke waar stenen met petroglyphen liggen. Het zijn flinke units met wat bootjes, tekens en stippen erop die ze meer dan 3000 jaar geleden uitgehakt hebben. Gelukkig zijn ze deels ingevuld want anders is het niet te herkennen.

Daarna fietsen we een heel stuk om aan de andere kant van het eiland te komen. Per toeval komen we langs Olsker waar een van de andere rundkirke staat. Deze is niet zo toeristisch en in eerste instantie lopen we hier alleen rond. Hij is minstens net zo mooi als de andere en veel minder druk. Een onverwachte bonus.

We zijn op weg naar Jons kapel aan de westkust. Hiervoor moeten we flink afdalen via een enorme trap. Beneden is het een rots-zooi en moeten we over de rotsen klauteren. We missen de grot dan ook eerst en klimmen te ver. Pas op de terugweg zien we een nauwe spleet waar de kapel van Jon zou zijn geweest. Het is geen comfortabele plek, het dak lekt en het tocht er flink.

We hadden als plan om de ruine van Hammershus te bezoeken maar er komen dreigende wolken aan en buienradar voorspeld ook niet veel goeds. Dus we fietsen door en zijn net op tijd binnen. Wel wat vroeg op de middag maar het is tenslotte vakantie.  En Hammershus doen we later in de week nog wel.

Vrijdag 5 juli
Wandeling Hammerknudden Rundt

Vanaf de camping loopt er een mooie wandeling rond het aanpalende natuurgebied. Die willen we wel doen maar in de ochtend regent het nog. Na de lunch klaart het op en trekken we de wandelschoenen aan. Het is prachtig langs de kust want het waait nog steeds flink en het spel van de golven en de kust is een feest om te zien. Daarnaast zijn ook er ook nog wat andere afleidingen onderweg.

We komen langs Hammerodde Fyr, de vuurtoren op de noordoost punt. Niet een bijzondere vuurtoren maar ik wordt er altijd wel een beetje blij van.

Iets verderop komen we langs een labyrint-spiraal. Er is geen bordje met uitleg en daarom blijft het  onduidelijk wie deze gemaakt heeft en waarvoor. Maar het is wel een mooi plekje. Net als de ruïne van Salomons kapel. In de 14^e eeuw gebouwd maar na de reformatie vervallen tot deze ruïne.

De route voert ons omhoog naar Hammeren Fyr en onderweg worden we getrakteerd op mooie uitzichten op Hammer So en Opal So. De laatste is een overblijfsel van een granietgroeve die na gebruik vol met water is gelopen. Het water heeft een mooie blauwe kleur.

Hammeren Fyr is een van de mooiere vuurtorens die we deze vakantie zien. Hij doet me meer denken aan de Franse of Portugese vuurtoren dan een Scandinavische. Hier hebben ze de neiging meer vierkant functioneel te bouwen en minder te lette op de esthetiek. Maar deze ziet er met zijn granieten ronde stenen en authentieke lichtkoepel meer uit als een stuk uit een schaakspel.

Na een kilometer of acht zijn we weer terug en net op tijd want de hemelsluizen gaan weer even open. Zo hebben we toch het mooiste deel van de dag meegepakt.

Zaterdag 6 juli
Wandeling Hammershus

Vandaag is onze laatste dag op Bornholm en eigenlijk ook de laatste dag van deze reis. Morgen nemen we vanuit Ronne de boot naar Sasnitz in Noord-Duitsland. Van daaruit rijden we in één keer naar huis. Maar dat is morgen pas. Vandaag is het nog lekker weer en gaan we er een mooie dag van maken.

We beginnen rustig en na de koffie verplaatsen we eerst de bus. Morgenochtend moeten we heel vroeg weg en het is me onduidelijk of de slagboom van de camping dan we open gaat. Dus we gaan op de parkeerplaats van Hammerhavn staan. Overdag is het daar heel druk maar ’s avonds sta je er alleen. Er zijn toiletten en er is zelfs warm water om af te wassen. Je mag daar staan en het kost niets. We hadden hier eerder deze week al gekeken maar toen waaiden de vullingen uit je kiezen dus kozen we voor de camping. Vandaag waait het ook flink ( en later gaat het steeds harder waaien) maar het is goed te doen.

Hammershus is de grootste kasteelruïne van Noord-Europa. Het is waarschijnlijk in de dertiende eeuw gebouwd en lange tijd bezit geweest van de aartsbisschoppen. Daarna een korte periode van de stad Lubeck en tenslotte een tijd in het bezit van leenheren. In de negentiende eeuw werd het minder belangrijk en ‘technisch achterhaald’. Het werd een steengroeve totdat men de historische relevantie realiseerde. Sindsdien is het een beschermd monument en wordt het voornamelijk bevolkt door toeristen. Je kunt er zonder betalen in.

We lopen er vanaf de haven heen. Je ziet het al bovenop de rots aan zee liggen. Die ligging maakte het lastig in te nemen. Leuk detail is dat de toegangsweg naar de poort in een bocht liep waardoor het lastiger was om die poort met een stormram te bewerken. Langzaam klimmen we door de bossen omhoog tot we op hetzelfde niveau zijn als de ruïne. Zoals je op de foto’s kunt zien staan er nog genoeg muren overeind. Aan de overkant van de gracht is het bezoekerscentrum waar van alles over de geschiedenis van Hammershus te zien en te lezen is. En ze verkopen er ijsjes!

We lopen terug naar de bus en zien langzaam de drukte afnemen en de zon in zee zakken. Een prachtige afsluiting van een mooie reis.

Gereden routes, campings en bezienswaardigheden vind je op deze kaart.