Een rondje IJsselmeer
oftewel 'Als u rechts kijkt, ziet u water'

Tip: Houdt de muis boven een blauw element om een foto te zien 

Klik erop om hem groter te zien.

Hoe de afspraak tot stand is gekomen, weet ik niet meer precies. Waarschijnlijk op een feestje, al aardig laat in de avond en enigszins beneveld. In elk geval, wij zouden een rondje Zuiderzee gaan doen met Anko en Aukje. Voorwaarde was wel dat het goed weer zou zijn met niet teveel wind. Het duurt nog ongeveer anderhalf jaar voordat het zover is…

In de meivakantie is het dan eindelijk zover. De weersvooruitzichten zijn goed. Er wordt even gediscussieerd over of we op donderdag of op vrijdag vertrekken. Aangezien Anko zondag naar FC. Groningen moet, blijft er maar één keus over en vertrekken we op donderdag om acht uur naar Oudemirdum, waar we gaan starten met de tocht.

Na het afladen van de fietsen beginnen we met een bakkie en wordt de route bestudeerd. De originele Zuiderzee omvatte ook wat nu Noordoostpolder en Flevopolder is. Aangezien we maar drie dagen hebben doen we dat deel niet. Daarnaast kun je om het IJsselmeer én de Markerwaard heen. De scheidslijn hiertussen is de dijk Enkhuizen-Lelystad. Om beide te doen lukt ook niet in drie dagen. Daarmee wordt ons rondje Zuiderzee gereduceerd tot een rondje IJsselmeer. Langs de kust naar Lemmer, Urk en Lelystad. Dan oversteken via de dijk en via Enkhuizen en Medemblik naar den Oever. Tenslotte de afsluitdijk over en via Makkum, Workum, Hindelopen, Stavoren wee naar het startpunt. Dit is ongeveer 80 kilometer per dag en dat moet te doen zijn.

Wedstrijd
Het eerste deel van de tocht begint goed, we hebben de wind in de rug. Hiermee zijn we zo in Lemmer waar we even rondkijken. Door het mooie weer zijn er veel bootjes op het water en moet de brug in het centrum vaak open. Of dicht, het is maar hoe je het bekijkt. Omdat het vakantie is, besluiten we nog een koffie bij de brug te nemen om alles te kunnen gadeslaan.
Na Lemmer gaan we naar het zuidwesten. We volgen niet meer de officiële route maar de LF-20 langs het IJsselmeer. Voorlopig zullen we alleen maar water zien aan de rechterzijde.
Er zijn veel skûtsjes aan het varen en ze gaan behoorlijk schuin. Even doen we een wedstrijdje met een van de boten. Beide met de kop in de wind racen we om het hardst en wij lijken te winnen als de skûtsje overstag moet. Maar Anko verliest zijn hoedje en we moeten stoppen. Daarmee is de strijd gestreden en wint de skûtsje.

Regen en hagel
Precies halverwege tussen Lemmer en Urk is Rotterdamsehoek waar we even uitblazen op een bankje. Voor ons zien we niet alleen water, maar we zien ook dat de wolken zich samenpakken. Als we langs de dijk kijken zien we veel windmolens en in de verte zien we Urk liggen. Als we hard fietsen, zijn we misschien voor de bui binnen.
De wind wakkert aan en we fietsen eerst in een treintje en later in waaiervorm. Anko en ik nemen beurtelings de kop en even waan ik me in de Tour de France. Het gaat een tijdje goed, maar een paar kilometer voor Urk barst de bui dan toch los. We worden bekogeld met hagel en regen en worden nat. Helaas, het zij zo maar de wind blaast ons zo weer droog.

Scheepswrakken
Urk is druk. Veel toeristen en dagjesmensen. Hier en daar een dorpeling in klederdracht. Uit overtuiging of voor de toeristen, vraag ik me af.
Op een terras nemen we even wat te drinken en worden ingebouwd door een motorclub die ook een tocht maakt. Gelukkig hebben wij al besteld want hierna is het bomvol.
Na Urk gaan we richting Ketelbrug en hiermee nemen we voor vandaag afscheid van het IJsselmeer. De rest van de route gaat door Oostelijk Flevoland. Dit is een erg mooi stuk door de velden en langs watertjes. We zien hier alleen in slaap gesukkelde vissers en wat vogels. Af en toe komen we een paal tegen met een bootje erop. Later leren we, door een cache, dat hier oude scheepswrakken zijn gevonden die gezonken zijn toen dit nog Zuiderzee was. We schuilen even voor een regenbui maar nemen uiteindelijk de zon mee Lelystad binnen.
We slapen ergens in het centrum bij een “vriend op de fiets”, Mevrouw van der Zee. Alleen Anko slaapt daar niet. Volgens zijn overtuiging slaapt hij bij Mevrouw de Zeeuw. We laten het maar zo…
Het is erg zoeken naar het adres. Lelystad heeft namelijk gescheiden wegen voor auto en fietsverkeer. Een paar keer staan we voor een weg waar wij met de fiets niet in mogen en dat maakt het erg lastig voor een buitenstaander. Uiteindelijk komen we na 72 kilometer bij het adres aan.

Kielhalen
Ze moeilijk als we Lelystad binnenkwamen, zo gemakkelijk gaan we er weer uit. De bordjes naar Enkhuizen helpen ons hierbij maar ook de grote zendmast fungeert als baken voor ons. Vlak voor de dijk komen we helaas langs Bataviastad en dit werkt als een magneet op de dames. Ze moeten écht even naar binnen terwijl achter het gebouw de echte Batavia ligt, die veel mooier is om naar te kijken.

Na deze onvrijwillige stop fietsen we over de dijk naar Lelystad. Het fietspad ligt hier een stukje lager dan de weg waardoor je minder last en herrrie hebt van de auto’s. Veel prettiger dan de Afsluitdijk waar je naast het verkeer rijdt. Ook de wind helpt een handje mee. Met het zonnetje is dit een perfect begin van de dag.
Na de koffie halverwege, komt Enkhuizen al snel in zicht. Bij het binnenkomen van de stad worden we figuurlijk gekielhaald. We gaan onder het aquaduct door waar de boten van het Markermeer naar het IJsselmeer gaan, een indrukwekkend gezicht.
Enkhuizen heeft zijn ups- en down gehad. In de 17e eeuw was de stad op zijn hoogtepunt door de haringvisserij. Maar Engeland pikte het niet dat wij al hun haring wegviste en ging ter oorlog. Daarnaast nam de concurrentie toe waardoor het inwonersaantal afnam van 21.000 naar 5.000. Maar elk nadeel heeft zijn voordeel en het puin van de afgebroken huizen werd een belangrijk handelsproduct. Wat overgebleven is, is een vriendelijk stadje met mooie huisjes, leuke straatjes en pittoreske ophaalbruggetjes. Je moet hier geen haast hebben, want deze staat vaak open. Het is de moeite waard om hier even te blijven hangen en te genieten van de stad.

Na Enkhuizen fietsen we op de dijk naar Medemblik toe. Het is een stuk met prachtige vergezichten. Rechts over het IJsselmeer en links over het ‘nieuwe land‘ met de kleurige bloembollenvelden. Dat we hierbij als windvangers fungeren, nemen we op de koop toe, alhoewel Aukje er wel veel moeite mee heeft. Gelukkig komt ze weer over deze dip heen en volgen we het pad tot Medemblik.
Medemblik kent eenzelfde soort historie als Enkhuizen. Opkomst en verval maar de voorspoed van de Gouden Eeuw is nog terug te vinden in het stadsbeeld.

Vakbekwaam en een krachtig lichaamsgestel
Op het laatste stuk naar den Oever gaat de route over de provinciale weg aan de binnenkant van de dijk. De Wieringermeer is ooit functionalistisch opgezet. Rechte lijnen en zonder franje. Elke kavel was precies 800 bij 250 meter en je alleen als je door de selectie kwam mocht je pachten. Je moest vakbekwaam zijn en een krachtig lichaamsgestel hebben. Dit resulteerde in een saai landschap. Auto’s razen langs en er lijkt geen einde aan te komen. Gelukkig wordt de sleur een beetje verbroken omdat we in de lokale wielerwedstrijd verzeild raken. Als ik wat meer puf had gehad, dan had ik ze eruit gefietst, maar we moeten helaas de andere kant op. Toch leuk om te zien hoe ze langs komen flitsen.
Den Oever heb ik vaak zien liggen als ik over de Afsluitdijk kwam, maar ik heb me er nooit een voorstelling bij kunnen maken. Er is een leuk vissershaventje en ook het dorpje is niet onaardig. In voormalig hotel ‘de Haan’ vinden we een prima onderkomen en het hotel heeft een kok met een gave.. Met bijna 82 kilometer op de teller kunnen we hier goed recupereren.

Kortsluiting
We beginnen de ochtend met een koude douche in het donker. De stroom is uitgevallen. Later blijkt dit Anko te zijn die een peertje aandraait en het gehele gebouw zonder stroom zet. Ik had het kunnen weten…
Na een goed ontbijt vallen we de Afsluitdijk aan. Het is een lang stuk waar eigenlijk niets aan is om te fietsen omdat je naast de auto’s rijdt en deze maken veel lawaai. Onderweg stoppen we even bij het monument en bij Breezanddijk doen we een cache. Met een tempo van 21 kilometer per uur rijden we naar Friesland toe.

We komen eerst in Makkum. Even denken we dat ze voor ons de toegangspoort hebben gebouwd, maar een paar dagen geleden is de koningin met haar verjaardag langs geweest. Zo’n bezoek doet een dorp altijd goed want alles ziet er weer fris uit. De route loopt daarna via Gaast, naar Workum. Bij de sluis blijven we even kijken. Door het mooie weer zijn er veel bootjes onderweg en aangezien er maar een paar tegelijk in de sluis kunnen levert dit soms wat voordringerij op.
Dachten we dat het in Workum druk was, is het in Hindelopen nog veel drukker! Je kunt haast over de koppen lopen en we horen erg veel Duits om ons heen. De haven ligt dan ook helemaal vol en het mooie weer heeft veel dagjesmensen getrokken. We willen snel bij deze kermis vandaan en stapvoets gaan we Hindelopen uit.
In Molkwerum zoeken we iets om wat te eten. We vinden een prachtig plekje naast de spoorlijn. Bij ’t Stasjons maken ze een heerlijk broodje gezond voor ons voor een belachelijk lage prijs.
De laatste plaats die we passeren is Stavoren. Ook hier is het druk maar dat heeft een andere reden. De elfstedentocht voor antieke voertuigen loopt hier doorheen. De mensen zitten langs de straat om alles langs te zien komen. Als wij langsfietsen kijken ze goedkeurend naar Anko zijn Gazelle Primeur. Gezien de leeftijd van zijn fiets, kan hij zo in de parade meerijden.
De slinger van oude auto’s en motoren blijft ons volgen tot Oudemirdum en hier maken we het rondje vol. Ook vandaag klokken we weer 85 kilometer af wat het totale rondje op 240 kilometer brengt. Dit is heel goed te doen in een lang weekend, maar het IJsselmeer hebben we voorlopig wel gezien!

Terug naar de fiets site van Hans

Nadere informatie

Route
Om het rondje Zuiderzee of IJsselmeer te fietsen is het heel handig om Het boekje ‘de Zuiderzee route’ van Diederik Monch te gebruiken. Niet alleen de route staat hierin goed beschreven, maar ook allerlei wetenswaardigheden van dingen die je onderweg tegenkomt. Hij is met de klok mee bewegwijzerd maar we hebben soms ook andersom bordjes zien staan. In het algemeen was dit goed te volgen maar op sommige plaatsen is het even zoeken.

Overnachten
In Lelystad zijn een aantal hotels (duur) maar we hebben bij een adres van ‘Vrienden op de fiets’ gelogeerd. In Den Oever heb je hierin wat minder keus, maar hotel ‘Zomerdijk’ heeft schappelijke prijzen.

Aanhaken
Wij zijn gestart in Oudemirdum omdat dat voor ons handig was. De totale route is 240 kilometer, dus je kunt je eigen etappes samenstellen. In 3 dagen is het goed te doen.

GPS
Door hier te klikken, kun je tracklog downloaden voor gebruik in een Garmin GPS. Het GPX formaat kun je hier downloaden.