Rondje Rivieren
Fietsen door het land van Maas en Waal

Tip: Houdt de muis boven een blauw element om een foto te zien 

klik hier voor een overzicht van de route

Het KNMI dreigt met een mooi nazomer weekend. Voor ons dé gelegenheid om de fietsen te pakken en er op uit te trekken. Een collega heeft me gewezen op een ‘Rondje Rivieren’, dus we laden de fietsen op de auto en vertrekken naar Wageningen, waar we starten. Lees hier het relaas van twee fietsen, drie rivieren, negen pontjes en 240 kilometer.

De weermannen hebben eindelijk een keertje gelijk, het is inderdaad mooi weer . Maar omdat het tegen eind september loopt, is het wel behoorlijk fris ’s ochtends. We beginnen met handschoenen aan. Al vrij snel zijn we bij het eerste pontje dat ons voor € 0,60 per persoon overvaart naar Zetten. We zitten nu in het land tussen de Rijn en de Waal.
De weg gaat door een vlak land met mooie herfstkleuren. Lange lanen met bomen aan weerszijden leiden ons via Homoet naar ons eerste koffieplekje . Met de mee gebrachte brander zetten we een heerlijk bakje. Daarna door naar Huisses (spreek uit Huussens). Daar kunnen we kiezen; door het stadje heen om het historische stratenpatroon en de karakteristieke huisjes te bekijken, of via de Rijnbandijk naar de Sterreschans. We kiezen voor het eerste maar krijgen daar spijt van. De stad is opgebroken en we moeten omfietsen door oninteressante straten. Hadden we nu toch maar de dijk genomen…
De pont bij Doornenburg zet ons over naar Pannerden. Deze is iets duurder, we moeten € 0,80 per persoon betalen voor de overtocht. We zitten nu echt in het binnenland en omdat de pont in Millingen alleen voetgangers en fietsers overzet, zien we hier geen auto . Deze pont gaat maar één keer per uur, maar door de juiste planning hoeven we maar een kwartiertje te wachten. We zitten vlak bij Lobith en dit roept herinneringen op aan oude aardrijkskunde lessen. Daar leerden we de zin ‘De Rijn komt bij Lobith het land binnen’. Is nu logisch, maar toen wisten we niet wat de Rijn was en wat Lobith was.

Bratwurst en mandjes
De pont is duur, we betalen € 1,50 per persoon om naar de overkant te komen. Nu is het ook een langer stuk, maar toch. Aan de andere kant kiezen we nu wel voor de alternatieve route via de dijk. We passeren de onzichtbare grens en rijden nu in Duitsland . Het is frappant, maar dat merk je meteen. De kerken en huizen zijn anders, er hangt een bratwurst lucht en de mensen hebben stalen mandjes op hun fiets. Maar Duitsland is in deze omgeving erg mooi. De dijken maken het landschap glooiend en de weiden geven het een liefelijk karakter.

De route loopt later door de winkelstraat van Kleve waar het behoorlijk druk is. Dat zijn we niet meer gewend na al die stille fietspaden. Snel verder dus maar bij de Kleefse tuinen staan we toch even stil. Het is een prachtig aangelegd park en door de herfstkleuren lijkt alles van goud te zijn. De fonteinen glinsteren in de herfstzon en maken er een plaatje van.
Via het Reichswald fietsen we naar Groesbeek. Het is hier heuvelachtig en grote stukken zijn onverhard. Er hangt een bijzonder sfeer. Dit komt misschien door de leeftijd van de bossen en het semi-duister waar we in fietsen . Het is hier oorverdovend stil en alleen een vogel verbreekt af en toe de sfeer.
In Groesbeek slapen we bij mijnheer Jansen. Hij is 79 jaar en zijn vrouw is een weekendje op stap naar Amsterdam. ‘Maar samen komen we er wel uit’, heeft hij me verzekerd. ’s Avonds gaan we heerlijk uit eten bij ‘La Vie est belle’. Een perfecte afsluiting van een perfecte dag!

Knappende eikels
Het is zeven graden en mistig als we de volgende dag op de fiets stappen. Maar de lucht heeft een belofte van mooi weer. In Groesbeek doen we bij de super nog even boodschappen voor de lunch onderweg. Daarna door de bossen verder. De mist tussen de bomen en de lage zon leveren een sprookjesachtig uitzicht op. De stralen worden haast tastbaar op deze manier. Een Vlaamse Gaai gaat scheldend aan de kant en de eikels knappen onder onze banden. Deze ervaring is mooier dan een bungee jump of een parachute sprong en gewoon haalbaar op een zaterdagmorgen in de herfst. Op de Mookerheide werd ooit het leger van Lodewijk en Hendrik van Nassau verslagen door de Spanjaarden. Nu grazen er alleen nog een paar Schotse Hooglanders.
Cuijk kunnen we al zien liggen als we op het veer vanaf Middelaar zitten. Voor € 0,50 per persoon worden we overgezet. Het beeld wordt gedomineerd door een grote kerk en een foeilelijke stalen beschoeiing. We nemen de dijk langs de Maas en komen bij Katwijk uit. Hier staan we even stil bij de Mariagrot . Voor wie Lourdes te ver is, kan hier een wonderbaarlijke genezing halen. Er is een complete grot ingericht met een altaar, banken en als klapstuk een originele steen uit Lourdes . Bijzonder!

Land van Maas en Waal
De route loopt daarna door het recreatiegebied van de Kraaijenbergse plassen. De zon heeft de mist verdreven en het begint aardig zomers te lijken. Langs het water vinden we een mooi bankje in de luwte waar we een kopje koffie brouwen en heerlijk genieten van de zon en het uitzicht.

In Grave gaan we door het centrum. Het is een authentiek stadje met een mooie markt, kerk en straten met kinderkopjes. Ik begrijp nu ook waarom ze in de middeleeuwen geen fietsen hadden als we door deze straten verder stuiteren. Daarna fietsen we een hele tijd over dijken. Ravenstein laten we, letterlijk en figuurlijk, links liggen. De route loopt langs mooie allitererende plaatsnamen zoals Demen en Dieden. In Megen gaan we weer even kijken naar het centrum omdat het zo mooi zou zijn. Maar door het vele geparkeerde blik is het moeilijk om hier zicht op te krijgen.
Het tweede pontje , van Megen naar Appeltern, over de Maas kost ons ook weer € 0,50 per persoon. Het wordt geëxploiteerd door de Maasveren en blijkbaar is het een uniforme prijs. Het fietspad blijft het uitzicht op de Maas houden. Onderweg zien we vele jachthavens en luxe woonboten. We zitten nu letterlijk in het land van Maas en Waal en dat kan niet zonder het lied van Boudewijn de Groot. De mensen kijken ons na als we schallend over de dijk gaan. Bijna zonder het te merken komen we bij de pont die ons overzet naar Lith .
We fietsen weer aan de andere kant van de Maas en het is nu nog een klein stukje naar ons overnachtingadres. Onderweg vond iemand dat dit een plek met mooi uitzicht is en heeft hij er speciaal een stoel voor neergezet. We gaan even zitten en constateren dat hij inderdaad gelijk heeft.
Het laatste pontje van de dag zet ons over naar Alem. Het lijkt inmiddels hoog zomer en vanaf hier is het nog een klein stukje naar Hurwenen, waar we slapen. Er is hier geen ‘Vriend op de Fiets’, dus we hebben een B&B besproken. Op Internet ziet het er luxe uit. Mooi, schoon en een zwembad.

Nog meer worstjes
Het begint met de teleurstelling dat we de kroeg kunnen niet vinden die daar om de hoek zou moeten zitten. Dan maar naar het B&B en vragen of ze een biertje hebben. We fietsen de oprit af en zien een container gevuld met lege bierblikjes. Het B&B zit vol met Tsjechen, Polen en Duitsers. Er hangt een kruidige knoflooklucht omdat ze karbonades en worstjes aan het bakken zijn. Een activiteit die ze tot middernacht zullen volhouden. Maar ze zijn wel aardig, want ze bieden ons meteen eten aan. Ons slaapkamertje ligt naast de keuken, waar we doorheen moeten als we naar de wc of de douche willen. Maar ach… er zijn ergere dingen.
Na het douchen gaan we op zoek naar een plek om te eten. Het eetcafé zou om de hoek moeten zitten. Op loopafstand en iets verder dan we vanmiddag gezocht hebben. Na een kwartier lopen vinden we het inderdaad maar het zit helaas vol. Volgens de dame zit er iets verderop, ongeveer tien minuten lopen, een ander restaurant. Na nog een kwartier lopen gissen we dat de dame in kwestie deze afstand nog nooit zelf gelopen heeft. Navraag bij een voorbijganger leert ons dat het nog wel 20 minuten verderop is. We gaan weer naar huis om de fietsen te halen en na vier kilometer fietsen komen we bij het restaurant, waar we overigens heerlijk en sjiek eten. Terug bij de B&B zijn de Tsjechen nog steeds worstjes aan het bakken. We slapen er niet minder om.

Vlieg er eens uit
De volgende dag zitten we om acht uur aan het ontbijt. Als ik omhoog kijk zie ik ongeveer duizend vliegen op het witte plafond zitten. Omdat het nog fris is, blijven ze daar nog even. Maar als wij, en het ontbijt, de kamer beginnen op te warmen komen ze los. Ze zitten het liefste met ons aan het ontbijt en elke beweging doet een zwarte wolk opvliegen. Bah!
Gauw weer op de fiets dus. Het is nog frisser en meer mistig dan gisteren maar het is heerlijk om weer op pad te zijn. Op zo’n zondagochtend kom je alleen af en toe een kudde racefietsers tegen en een verloren skater . We fietsen weer in het land van Maas en Waal op een smalle strook tussen de rivieren. Vroeger waren hier verbindingsgeulen die van strategisch belang waren. En die moeten natuurlijk goed bewaakt worden. Fort Andries deed dit bijvoorbeeld. Nu zijn die verbindingen dicht en kunnen we gewoon over de dijk fietsen. Hier komen meerdere dijken bij elkaar en op één plaats zelfs drie: De Waaldijk, de Maasdijk en de Heernwaardense Afsluitdijk. Dit punt wordt gemarkeerd met een mooi kunstwerk dat het belang van dijken benadrukt. Aan de ene kant een verzameling van wereld hoogtepunten, zoals de Eiffeltoren en de Big Ben, en aan de andere kant een landschap met één enkele scheefgezakte en ondergelopen kerktoren.

Heen en weer
Volgens onze beschrijving begint het pontje van Wamel naar Tiel pas om één uur. We gaan toch even kijken en hebben geluk. Sinds dit jaar begint hij om tien uur. We zijn de enige passagiers op zijn eerste overtocht van de dag. In de geest van Drs. P. zingen we even de klassieker ‘Heen en weer’. Het is weer een behoorlijk stukje varen en daar betalen we dan ook € 1,50 per persoon voor. Ik zou er niet voor willen zwemmen.
Tiel slaapt nog als we er doorheen gaan. We willen persé Flipje even zien en gaan naar hem op zoek. Dit fruitmannetje herinnert nog aan de tijd dat bijna alle jam uit Tiel kwam. Nu is de productie verplaatst naar Breda, maar Flipje is hier blijven wonen bij zijn eigen museum.
We fietsen nu van de rivieren af. De dijken verdwijnen en maken plaats voor weilanden en vooral veel boomgaarden. Zo rond elf uur komt de zon weer goed door de mist heen en vinden we het perfecte koffieplekje . We nemen een lange pauze en genieten van de zon.
Bij Lienden komen we op de oude Rijndijk. Deze blijven we tot Kesteren volgen. Af en toe komen we een waai of een wiel tegen. Dit zijn plassen die ontstaan na een dijkdoorbraak. Het kolkende water baggert een gat uit wat na die tijd in stand blijft. De rest van de mensheid is ook wakker geworden en heeft gemerkt dat het mooi weer is. Op de dijk is het af en toe behoorlijk druk met fietsers en wandelaars.
In Kesteren kiezen we weer voor een afwijking van de route. De originele route gaat over de brug naar de Grebbeberg aan de andere kant. Wij kiezen ervoor de dijk nog een tijdje te volgen en een laatste pontje te pakken Deze gaat van Opheusden naar Wageningen en brengt het totaal op negen. Vanaf hier fietsen we door de Wolfswaard naar Wageningen om het rondje vol te maken. In Wageningen nemen we op het marktplein nog een lekker broodje om het af te sluiten. We kunnen terugkijken op een weekend met mooi weer en prachtige rivierlandschappen. Wat is Nederland toch mooi op vele verschillende manieren.

Terug naar de fiets site van Hans

Praktische informatie

Route
De route is ongeveer 240 kilometer lang en de bewegwijzering lift mee op de reeds bestaande ANWB-fietsroutebordjes van de korte rondes, de LF12 en de Rhein-Waalroute. Die bordjes zijn voorzien van een rode stikker met het opschrift 'Rondje Rivieren'. Er is een boekje van waarin duidelijke kaartjes staan en veel achtergrondinformatie wordt vermeld van het gebied of de plaats waar je doorheen komt.

Let op: deze route wordt in 2010 opgeheven!

Startpunten
Wij zijn begonnen in Wageningen maar het originele startpunt is in Groesbeek. Vanuit Nijmegen kun je hier gemakkelijk komen. Andere startpunten (met een station) zijn Tiel, Rhenen, Cuijck, Grave en Ravenstein.

Overnachten
Naast kamperen (het boekje bevat een lijst met campings langs de route) kun je ook logeren bij ‘Vrienden op de fiets’. In Hurwenen raden wij af om het B&B aldaar te nemen, tenzij je erg open staat voor gebraden vlees en vliegen.

GPS
Hier kun je de route downloaden in Garmin (gdb) formaat en hier in gpx formaat.